KAN UYUŞMAZLIĞI
Hamilelikte anne Rh negatif ve bebek Rh pozitif olduğunda anne ile bebek arasında Rh uyuşmazlığı söz konusudur. Hamilelik sırasında, doğmamış bebeğin kırmızı kan hücreleri plasentadan annenin kanına geçebilir. Kan uyuşmazlığı bulunan evliliklerdeki gebeliklerde anne ve bebekte bazı ek tetkikler ve yaklaşımlar yapılmalıdır.
· Eğer anne Rh-negatif ise, bağışıklık sistemi Rh-pozitif fetal hücrelere yabancı bir madde gibi davranır. Annenin vücudu fetal kan hücrelerine karşı antikor yapar. Bu antikorlar plasentadan gelişmekte olan bebeğe geçer ve bebeğin dolaşan kırmızı kan hücrelerini yok ederler.
· Kırmızı kan hücreleri parçalandığında bilirubin ortaya çıkar. Biluribin kanda yükseldiğinde cilt ve gözler sararır. Rh uyuşmazlığında biluribin düzeyi hafif de olabilir ya da tehlikeli düzeyde yükselebilir.
· İlk doğan bebekler, annenin geçmiş düşükleri veya kürtajları olmadıkça genellikle Rh uyuşmazlığından etkilenmezler. Ancak annede zamanla antikorlar gelişir ve Rh negatif annenin ikinci gebeliğinde de Rh pozitif bebek varsa kan uyuşmazlığı yenidoğanı etkiler. Bu sorun, iyi doğum öncesi bakım sağlayan yerlerde daha az görülür. Bunun nedeni, AntiD antikoru adı verilen özel immün globülinlerin (yaygın adıyla kan uyuşmazlığı iğnesi) rutin olarak kullanılmasıdır.
· Yakından takip edilmemiş gebeliklerde yenidoğan bebeklerde Rh uyuşmazlığına bağlı hemolitik hastalık (kanın parçalanması) gelişir. Kan parçalandığında biluribin maddesi ortaya çıkar.
· Bu bebeklerde genellikle ilk 24 saatte sarılık başlar ve sarılık çok hızlı artar.
· Sarılıkla beraber bebekte halsizlik, emme güçlüğü ve kas güçsüzlüğü gelişebilir.
· Erken dönemde fark edilip önlem alınan ve tedavi edilen bebekler sorun yaşamazlar.
Kan Uyuşmazlığı Tanısı Nasıl Konur?
· Gebelik döneminde ilk doktor ziyaretinde anne ve babanın kan grubu belirlenir.· Daha önceden düşük, kürtaj veya ölü doğum öyküsü sorgulanır.
· Anne ve babanın Rh faktörleri negatif ise sorun yoktur.
· Anne negatif, baba pozitif ise doğacak bebeğin pozitif olması durumunda Rh uyuşmazlığı riski vardır.
· Bu durumda anneden indirekt coombs testi istenir.
· Bu test normalde negatif olmalıdır. Eğer pozitif ise çiftler arasında Rh uyuşmazlığı var demektir.
· Test sonucu kan uyuşmazlığının şiddetini de gösterir.
· Anneye doğumdan önce RhoGam yapılır.
· Bebek doğduğu andan itibaren sarılık yönünden yakın takibe alınır.
Yorumlar
Yorum Gönder